اعتراض جاجیگا به انحصارطلبی در بازار اجاره اقامتگاه کشور

پلتفرم اجاره اقامتگاه «جاجیگا» با انتشار پستی در برخی کانال‌های تلگرامی به میزبانان اقامتگاه‌ها هشدار داد.

جاجیگا با ارسال پیامی برای میزبانان خود، آنها را نسبت به اقدامات انحصارطلبانه یک شرکت‌ فعال در این حوزه و عواقب مخرب آن برای آینده میزبانان و صنعت گردشگری آگاه کرده است. براساس اطلاع‌رسانی جاجیگا، اقدامات ضدرقابتی تحت عنوان «گارانتی» توسط یکی از رقبای این شرکت در حال انجام است و طی آن اقامتگاه‌ها به فعالیت انحصاری در سایتی خاص تشویق یا اجبار می‌شوند.

جاجیگا در اطلاعیه خود نوشته است یکی از سایت‌های شناخته شده رزرو اقامتگاه با تماس‌های مکرر به میزبانان ممتاز جاجیگا و پیشنهاد عقد قراردادهای چند ماهه یا سالانه، وعده گارانتی اقامتگاه‌های مذکور را داده و ایشان را از فعالیت در سایر پلتفرم‌های رزرو اقامتگاه منع می‌کند. جاجیگا بیان کرده این اقدام جدید نیست و در دو سال گذشته نیز تکرار شده است.

در ادامه اطلاعیه جاجیگا آمده است، سایت مذکور پس از مدتی تا ۳۰ درصد کارمزدش را افزایش می‌دهد و برای جبران هزینه روزهایی که اقامتگاه انحصاری خالی مانده، قیمت آن را افزایش می‌دهد. جاجیگا نامی از رقیب خود که به این اقدام دست زده نیاورده است.

ظاهرا عمده مدل کسب‌وکار جاباما به شکل قرارداد از سوی شرکت با اقامتگاه است و حتی برخی از اتاق‌های یک اقامتگاه برای این سایت رزرو می‌ماند و در تبلیغات شهری حضور پر رنگ‌تری دارد. بررسی‌های استارتاپ۳۶۰ نشان می‌دهد چندین پلتفرم از جمله جاباما، اتاقک، شب، جاجیگا، هومسا، اسنپ‌تریپ و نام‌هایی دیگر در این بازار فعال هستند. در برخی از این پلتفرم‌ها صاحب اقامتگاه می‌تواند مکان اقامتی خود را داوطلبانه روی سایت قرار دهد و این مدل توسعه در آن پلتفرم‌ها پررنگ‌تر است.

تاکنون برخی از این نام‌ها خود را بازیگر اول یا دوم این بازار معرفی کرده‌اند و آمارهای مختلفی از صنعت منتشر کرده‌اند.

آمارهای متفاوت از بازار اجاره اقامتگاه در ایران

برای نمونه مدیران «شب» طی مصاحبه‌ای با سایت دیجیاتو که در تاریخ ۶ شهریور ۱۴۰۲ منتشر شده، اعلام کرده‌اند حجم عظیم بازار اقامتگاه در دست بازار آفلاین بوده و تنها حدود ۱۰ درصد آن آنلاین است و آن را یک بازار ۴۰ هزار میلیاردی عنوان کرده‌اند. طاها رضوی، مدیرعامل شب گفت: «به نظر من جاباما، جاجیگا، اتاقک و ما بزرگ‌ترین بازیگران این بازار هستیم.» او شب را در رتبه دوم بازار معرفی کرده است.

اما جاباما در گزارش ۱۴۰۱ خود اندازه بازار اقامتگاه‌های ایران را ۱۸ هزار میلیارد تومان اعلام کرد که تنها ۷ درصد آن آنلاین شده است. اتاقک نیز در گزارش ۱۴۰۰ خود حجم این بازار را ۱۱ هزار میلیارد تومان و سهم آنلاین را ۹ درصد عنوان کرد.

براساس آنچه در گزارش سالانه جاباما ذکر شده، تعداد کل اقامتگاه‌های این سایت در سال ۱۴۰۲ در سراسر ایران حدود ۱۸ هزار اقامتگاه است که تقریبا نیمی از آنها، به طور دقیق‌تر ۸۰۸۱ تای آنها فقط در سه استان شمالی کشور هستند.

جاجیگا که مقر آن در گیلان است، ظاهرا تسلط بیشتری به بازار اقامتگاه‌های شهرهای شمالی کشور دارد، هرچند در شهرهای دیگر نیز فعالیت می‌کند.

بازار اجاره اقامتگاه در کشور طی سالیان اخیر با رشد چشمگیری مواجه بوده و مردم اقبال خوبی به جستجو و اجاره کردن اقامتگاه برای سفرهای خود در پلتفرم‌های آنلاین نشان داده‌اند. فعالان صنعت گردشگری از جمله راهنمایان، معتقدند اقامتگاه کافی برای مسافران در کشور وجود ندارد و گواه این ماجرا نیز می‌تواند کمبود جا در مواقع تعطیلی باشد که منجر به افزایش قیمت‌ها می‌گردد.

اجاره اقامتگاه از سال‌ها پیش به خصوص در شهرهای شمالی کشور در ماه‌های پرسفر همیشه داغ بود؛ تصویری از افرادی که کنار جاده با یک پلاکارد به اجاره ویلا و سوییت مشغول بودند. شاید این تصویر در دیگر شهرهای کشور چندان آشنا نباشد، اما پلتفرم‌های آنلاین طی چند سال گذشته قواعد بازی را عوض کرده‌اند.

اکنون نه یک سرویس، بلکه چندین پلتفرم در این بازار فعال هستند. تقریبا همگی این پلتفرم‌ها شهرهای مختلف کشور را پوشش می‌دهند و فقط به استان‌های شمالی اختصاص ندارند، هرچند تعداد زیادی از اقامتگاه‌های‌شان در شهرهای شمالی واقع شده است.